اتصال باتری‌ها، به‌ویژه باتری‌های لیتیومی و سلول‌های 18650، یکی از حساس‌ترین مراحل در ساخت پک باتری است. بسیاری از افراد هنگام شروع کار بین دو روش اصلی اتصال یعنی لحیم‌کاری و جوش نقطه‌ای (spot welding) دچار تردید می‌شوند.
در این مقاله به تفاوت‌های کلیدی این دو روش می‌پردازیم و مزایا و معایب هرکدام را بررسی می‌کنیم تا انتخاب آگاهانه‌تری داشته باشید — به‌ویژه اگر به‌دنبال افزایش طول عمر و ایمنی پک باتری خود هستید.
1. تعریف لحیم‌کاری و جوش نقطه‌ای
لحیم‌کاری فرآیندی است که در آن با استفاده از حرارت و فلز لحیم (مثل قلع)، دو قطعه فلزی را به یکدیگر متصل می‌کنیم. در این روش، حرارت از طریق هویه یا هیتر منتقل می‌شود.
جوش نقطه‌ای اما روشی است که در آن جریان الکتریکی قوی از طریق الکترودها در یک نقطه متمرکز می‌شود و اتصال فیزیکی بین قطعات (مثلاً نوار نیکل و ترمینال باتری) بدون نیاز به ماده‌ی اضافی ایجاد می‌شود.
2. تاثیر بر روی باتری
🔹 لحیم‌کاری باعث افزایش دمای مستقیم روی سطح باتری می‌شود. اگر دمای لحیم‌کاری از حدود 60 تا 70 درجه بیشتر شود (که معمولاً این‌طور است)، ساختار داخلی باتری ممکن است آسیب ببیند. این موضوع می‌تواند باعث کاهش ظرفیت، افزایش مقاومت داخلی و حتی خطر انفجار در آینده شود.
🔸 جوش نقطه‌ای بدون انتقال حرارت زیاد به داخل باتری، تنها در کسری از ثانیه نقطه اتصال را ایجاد می‌کند. این روش بسیار ایمن‌تر، سریع‌تر و استانداردتر است و از آسیب رساندن به سلول جلوگیری می‌کند.
3. تجهیزات مورد نیاز
برای جوش نقطه‌ای باید از دستگاه نقطه جوش مخصوص باتری استفاده شود که جریان بالا در زمان کوتاه تولید می‌کند. نمونه‌هایی مثل دستگاه نقطه جوش توانا مدل BSW003 انتخاب‌های مناسبی برای کاربران خانگی و نیمه‌حرفه‌ای هستند.
4. کیفیت اتصال
اتصال‌هایی که با لحیم‌کاری انجام می‌شود، به دلیل ضخامت لایه‌ی قلع، مقاومت الکتریکی بیشتری دارند. در مقابل، اتصال نقطه‌ای که با نوار نیکل خالص ایجاد می‌شود، مقاومت کمتری دارد و جریان الکتریکی بهتر عبور می‌کند. این موضوع باعث کاهش داغ شدن و افزایش بهره‌وری پک باتری می‌شود.
5. خطرات احتمالی
- لحیم‌کاری: آسیب حرارتی، ذوب شدن پوشش عایق باتری، آسیب به BMS و حتی انفجار
- جوش نقطه‌ای: در صورت استفاده نادرست یا تنظیمات اشتباه دستگاه، ممکن است نوار نیکل نسوزد یا جوش ضعیفی ایجاد شود، اما آسیب جدی به باتری نمی‌زند.
6. کاربرد در پروژه‌های حرفه‌ای و DIY
در صنایع حرفه‌ای ساخت باتری (مثلاً باتری لپ‌تاپ یا دوچرخه برقی)، فقط از جوش نقطه‌ای استفاده می‌شود.
لحیم‌کاری برای ساخت پک‌های باتری لیتیوم به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود.
کاربران علاقه‌مند نیز بهتر است از دستگاه نقطه جوش استفاده کنند تا عمر پک باتری، ایمنی و کیفیت کار خود را تضمین کنند.
همچنین دستگاه نقطه جوش توانا مدل MINI-1 توصیه شده جهت حجم کاری کم و خانگی میباشد.
نتیجه‌گیری
با مقایسه دقیق دو روش اتصال باتری، مشخص می‌شود که جوش نقطه‌ای گزینه‌ی بسیار بهتری برای ساخت پک باتری است؛ چرا که نه‌تنها اتصال مقاوم‌تری ایجاد می‌کند، بلکه از آسیب‌های حرارتی به سلول‌ها جلوگیری کرده و عمر باتری را افزایش می‌دهد.
اگر قصد دارید پک باتری قابل اعتماد، ایمن و بادوام بسازید، استفاده از دستگاه نقطه جوش باتری انتخابی حرفه‌ای و مطمئن خواهد بود.
